Het toezicht en de handhaving in de kinderopvang functioneren goed. Gemeenten en GGD’en voeren hun taken elk jaar weer beter uit en de kwaliteit van kinderopvangvoorzieningen stijgt. Dat is de conclusie uit twee onderzoeken van de Onderwijsinspectie.
Uit de nieuwe jaarlijkse Landelijke Rapportage Toezicht en Handhaving Kinderopvang (over 2016) door de Onderwijsinspectie blijkt dat gemeenten de uitvoering van de wettelijke taken steeds beter onder controle hebben. Nieuwe aanvragen worden tijdig afgehandeld, de verplichte inspecties worden uitgevoerd en gemeenten handhaven wanneer er tekortkomingen vastgesteld worden in de kinderopvang.
Vertrouwen
,,Dit is goed nieuws en geeft mij veel vertrouwen dat we er in slagen om de uitvoering van het toezicht en de handhaving in de kinderopvang ook de komende jaren verder te verbeteren.’’ Dat schrijft Tamara van Ark, staatssecretaris van SZW, in haar brief aan de Tweede Kamer.
Kwaliteit
Ieder jaar voldoen weer meer kinderopvangvoorzieningen aan de wettelijke kwaliteitseisen. In 2016 kregen gemeenten van de GGD-toezichthouder een handhavingsadvies voor 24 procent van de kinderopvanglocaties. In 2014 gold dat nog voor 37 procent van de kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang, en voor 32 procent van de gastouderbureaus. 87 procent van de tekortkomingen waarvoor in 2015 handhavingstrajecten zijn gestart, wordt tussen twee jaarlijkse onderzoeken in door de houders hersteld.
Tekortkomingen
Hoewel het over het algemeen ‘beter’ gaat, worden er toch nog steeds relatief veel tekortkomingen vastgesteld, vindt de Onderwijsinspectie. Zoals het aanwezig zijn van een (juiste) verklaring omtrent gedrag (VOG), de aanwezigheid van voldoende beroepskrachten (beroepskracht-kindratio) en de grootte van de opvanggroepen (maximale groepsgrootte).
VVE
Bij tekortkomingen in de kwaliteitseisen kinderopvang wordt door gemeenten vaker gehandhaafd dan bij tekortkomingen in de basisvoorwaarden voor voorschoolse educatie. ‘Op het moment dat de gemeente subsidie toekent aan een kinderopvangvoorziening, voldoet ruim een kwart van de kinderopvangvoorzieningen niet aan de kwaliteitseisen kinderopvang en/of de basisvoorwaarden voorschoolse educatie. De inspectie vindt dat gemeenten hiermee een verkeerd signaal afgeven aan ouders en houders. Ouders mogen ervan uitgaan dat een kinderopvangorganisatie die is erkend door de gemeente als aanbieder van voorschoolse educatie, voldoet aan alle kwaliteitseisen’, staat er in de rapportage. Een groot deel van de tekortkomingen betreft vaak de scholing van de VVE-medewerkers. Daarover was de afgelopen jaren veel onduidelijkheid. Dat moet ‘verleden tijd’ zijn met het Besluit basisvoorwaarden, stelt Tamara van Ark.
Signalering
De inspectie wijst op het belang van goede signalering. ,,Ik ben het met de inspectie eens dat dit belangrijk is en ga met GGD GHOR Nederland in gesprek of en zo ja, welke acties nodig zijn om hier verdere verbeteringen te realiseren. Bij dit gesprek betrek ik ook de aanbeveling van de inspectie om het huidige risicomodel te herijken en waar nodig aan te passen”, schrijft Van Ark. ,,Het is van groot belang dat kinderopvang veilig en kwalitatief goed is, zodat ouders met een gerust hart kunnen deelnemen aan het arbeidsproces in de wetenschap dat hun kind(eren) de zorg en aandacht krijgen die zij verdienen. Toezicht en handhaving spelen een belangrijke rol bij het realiseren van deze doelstelling.’’
De Onderwijsinspectie moet toezien op de uitvoering van de taken van gemeenten en de GGD wat betreft het toezicht en handhaving in de kinderopvang. De inspectie rapporteert jaarlijks over de uitkomsten in zijn Landelijke Rapportage Toezicht en Handhaving Kinderopvang. Bekijk hier de rapportage
Uit het rapport van 2014 blijkt dat cijfers van het toezicht op de kinderopvang per regio verschillen. De inspectie liet kwalitatief onderzoek uitvoeren om inzicht te krijgen in de verschillen in de uitvoering van het toezicht op de kinderopvang door GGD’en en mogelijke verklaringen voor deze verschillen. Bekijk hier het onderzoek