De eerste signalen van een autisme spectrum stoornis (ASS) kunnen vaak al in het tweede levensjaar zichtbaar zijn. Alleen worden de meeste kinderen pas gediagnosticeerd als ze tussen de 3 en 10 jaar oud zijn. Toch zijn er meerdere ingangen om de signalering op jongere leeftijd te verbeteren.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Maarten van ’t Hof. Hieruit komt naar voren dat de kinderen gemiddeld 5 jaar oud waren toen de diagnose werd gesteld. Dit is een relatief hoge leeftijd. Er is echter meer onderzoek nodig om de resultaten beter te vergelijken en de zwakke punten in lokale en nationale gezondheidszorg te identificeren. Verder blijkt uit het onderzoek dat jeugdartsen onvoldoende specifieke ASS-kennis hebben. Dit betreft met name vroege signalen, diagnostiek criteria en comorbiditeit. Nadat deze jeugdartsen een live online scholing hadden gevolgd, bleek hun kennis te zijn toegenomen en voelden zij zich beter in staat om ASS te signaleren.
Associatie ASS en eetgedrag
Ook vond Van ’t Hof een associatie tussen ASS en eetgedrag in de vroege kindertijd. Deze bevinding vormt mogelijk een ingang voor de signalering van ASS. Hiervoor werd gebruik gemaakt van data van de Generation R studie. De bevindingen onder 3546 moeder-kind tweetallen toonde aan dat kinderen die borstvoeding kregen toen ze 2 maanden waren, minder ASS kenmerken lieten zien op zesjarige leeftijd vergeleken met kinderen die kunstvoeding kregen. Verder bleek dat ook het drinken van kleine hoeveelheden en hongerig en niet voldaan zijn bij baby’s van 2 maanden gerelateerd was aan meer ASS-kenmerken op zesjarige leeftijd. Deze resultaten laten zien dat borstvoeding en het eetgedrag van zuigelingen mogelijk een relatie heeft met ASS kenmerken later in de kindertijd.
Tot slot is gekeken naar de relatie tussen ASS-kenmerken en eetgedrag op kleuterleeftijd. Daarbij is eveneens gebruik gemaakt van de Generation R studie data. Resultaten, gebaseerd op 3559 moeder-kind tweetallen, toonde aan dat ASS-kenmerken op zesjarige leeftijd gerelateerd zijn aan meer selectief eten, emotioneel eten en eten als reactie op het zien of ruiken van voedsel.
Opvallend is dat ASS-kenmerken zijn gerelateerd aan later emotioneel over- en ondereten bij meisjes op de leeftijd van 10 jaar. Maar dit geldt niet voor jongens. De resultaten doen een seksespecifieke relatie vermoeden tussen ASS-kenmerken en later eetgedrag in de kindertijd.
Verbeteren signalering
Samenvattend toont dit onderzoek aan dat er mogelijkheden zijn om de preventieve gezondheidszorg voor ASS te verbeteren. Toekomstige projecten moeten zich onder mee richten op het breder implementeren van scholingsmodules om ASS vroeg te signaleren.
Detection of autism in childhood >
Lees hier de Nederlandse samenvatting >
Bron: umcg.nl vakbladvroeg