Recensie ‘Babybullshit en hoe het echt zit’ door Bob de Raadt
‘Babybullshit en hoe het echt zit’ is een bijzonder boek: grappig, nieuwsgierig makend en verbazingwekkend. Een unieke combinatie die volkse uitspraken en aannames met feitelijke informatie bij elkaar brengt en wetenschappelijk toetst. Vaak blijkt er sprake te zijn van dikke bullshit, maar niet altijd.
De auteur, dr. Jojanneke Bastiaansen, wetenschapper en columnist kreeg na de geboorte van haar zoon IJsbrand allerlei opmerkingen te horen, veelal gebracht als ‘wetenschappelijk bewezen’ en anders wel als ‘waarheid in de geboortezorg’. Met verbazing en soms ook met een gevoel van onrust en onzekerheid hoorde zij dit soort stelligheden aan en ging zij als nieuwsgierige moeder op wetenschappelijk onderzoek uit. Vier jaar lang checkte ze beweringen over zwangerschap, bevallen en de babytijd voor het tijdschrift Ouders van Nu. In dit boek zijn haar gecheckte beweringen gebundeld.
Boude beweringen
Het boek bestaat uit 65 hoofdstukken, waarin telkens één boude bewering centraal staat. Zo komt een bonte stoet aan uitspraken voorbij. Om er een aantal te noemen:
- Gember helpt tegen misselijkheid
- Een man kan ‘meezwangeren’ met zijn vrouw
- Op je rug slapen is gevaarlijk voor de foetus
- Een koosnaampje zorgt voor een hechtere band met je ongeboren baby
- Je moederkoek opeten voorkomt een postnatale depressie
- Bij luizen in het haar van je kind moet je het hele huis schoonmaken
- Suiker maakt kinderen hyper
- Elk kind kost een tand
Bullshitladder
Wat klopt er eigenlijk van al die verhalen en wijze raad? En wat is dikke bullshit? Om antwoord te geven op deze vragen, heeft de auteur de beweringen ingedeeld naar de volgende periodes: de zwangerschap, de bevalling, de babytijd en de peutertijd. Elk onderwerp heeft een zogenaamde ‘bullshitladder’: drie stellingen die mogelijke antwoorden geven en die in het hoofdstuk besproken worden aan de hand van wetenschappelijk onderzoek, dan wel wat er op dat terrein aan wetenschappelijk bewijs te leveren valt. Aan het eind van elk hoofdstuk staat het antwoord en dat geeft boeiende en soms verrassende uitkomsten.
Vaginal seeding
Bastiaansen heeft het vermogen om haar onderzoek met veel humor te presenteren. Het was een ontdekkingstocht langs geboortezorgfabels en -feiten; met echte factchecking. Neem nou de constatering ‘Na een keizersnede is het slim om je kind in te smeren met vaginaal vocht vanwege de goede bacteriën’. In feite is er weinig onderzoek naar ‘vaginal seeding’ gedaan. “Vooralsnog is er geen bewijs dat het de gezondheid van keizersnedekinderen versterkt. Vanwege het risico op het overbrengen van ziektemakers raden artsen deze praktijk van ‘vaginal seeding’ hoe dan ook af”. Dat is duidelijke taal.
Meerwaarde
Als professional in de geboortezorg, de gezondheidszorg en in psychosociaal werk kun je je voordeel doen met de onderzoeksresultaten van Jojanneke Bastiaansen, zeker als cliënten vastlopen in hun dagelijks leven door genoemde beweringen. Dat geldt ook als je als ouder dit boek leest of als je met uitspraken en adviezen te maken krijgt, zoals die in het boek besproken worden. Nieuwsgierig geworden? Babybullshit kan ik jou van harte aanbevelen.
Babybullshit en hoe het echt zit – Fabels en feiten over de zwangerschap, bevalling en babytijd
Meulenhof Boekerij (287 pag.; € 20,99).
Bob de Raadt is freelance contextueel maatschappelijk werker, boekenrecensent, vadercoach en auteur bij Vaderschapskennis, www.bobderaadt.nl